Konfigurowanie prostego RAID pod Ubuntu Linuksem - część druga

W poprzedniej części) skonfigurowałem macierz dyskową i pozakładałem na niej partycje. Teraz czas na przenoszenie danych.

Przygotowanie do przenosin danych, montowanie partycji

Zamontowałem przyszły root jako /newdisk, następnie pozakładałem w nim katalogi przeznaczone do montowania wydzielonych partycji. Napisałem też odpowiednią konfigurację w /etc/fstab, przez przynajmniej jeden reboot będę ją chciał zachować. Fragment:

$ mkdir /newdisk
$ mount /dev/md0 /newdisk
$ mkdir /newdisk/home /newdisk/usr /newdisk/var

$ # tu edycja fstab

$ mount -a

fragment /etc/fstab:

/dev/md0                  /newdisk       ext3 defaults,errors=remount-ro,noatime  0  2
/dev/mapper/vgmk-vgmkhome /newdisk/home  ext3 defaults,errors=remount-ro,noatime  0  3

Uwaga na ostatni numerek, dla dysków montowanych w katalogach na /newdisk powinien być większy niż dla samego /newdisk. noatime to moja opcja optymalizacyjna, nieistotna dla tego artykułu, kto nie używał, niech nie wpisuje.

Na koniec (nieobowiązkowy Ubuntu-sism) odpaliłem:

/usr/lib/udev/migrate-fstab-to-uuid.sh

Powstały w efekcie fstab powinien montować poprawnie dyski nawet w razie zmian kolejności (dla LVM nie jest to istotne, ale dla spójności...).

Przy okazji: UUID dysku/partycji można sprawdzić robiąc przy pomocy vol_id, np.

  $ vol_id /dev/sda1

Weryfikacja działania

Przed przenoszeniem danych zdecydowałem się poczekać na zakończenie (trwającej jeszcze) wstępnej synchronizacji. cat /proc/mdstat wykazał ok 60% zaawansowania i konieczność odczekania pół godziny.

Stworzyłem kilka plików na nowych wolumenach:

$ echo "Test" > /newdisk/test.file
$ echo "Test2" > /newdisk/home/test.file

Zrestartowałem komputer by sprawdzić, czy wszystkie nowe wolumeny zostaną odnalezione i zamontują się poprawnie, zawierając min. testowe pliki. Udało się.

Wstępne przenosiny danych

Czas na wielkie kopiowanie. Przyzwyczaiłem się do rsync-a, więc i tu użyłem jego:

$ rsync -avxS / /newdisk

Opcja -x oznacza kopiowanie w ramach jednego filesystemu. Mogłem jej użyć, bo stary dysk mam skonfigurowany jako jedną wielką partycję. Alternatywnie musiałbym explicite pominąć nowy dysk i wszystkie pseudofilesystemy (hmm, chyba wygodniej byłoby zostać przy -x i po prostu kopiować każdą starą partycję z osobna)

Opja -v powoduje wypisywanie nazw kopiowanych plików. Zwalnia to trochę cały proces, można ją pominąć.

Zaleta rsync-a to możliwość powtórzenia tej komendy dwukrotnie (albo i kilkakrotnie), dla skopiowania rzeczy, które pozmieniały się w trakcie pierwszego kopiowania. W szczególności dopiero ostatnie kopiowanie musi być zrobione przy zatrzymanych bazach danych i innych programach piszących po dysku (idealnie - w single-mode).

Do kopiowania wybranych katalogów rsync-a używamy podobnie, na przykład:

   $ rsync -av /boot/ /newdisk/boot
   $ rsync -av /etc/ /newdisk/etc

Uwaga na końcowe slashe - przy zapisie jak wyżej trzeba je umieścić, gdyby ich zabrakło rsync stworzy np. /newdisk/boot/boot.

Powyższe ... trwało. Zająłem się czymś innym, zatrzymując jednak parę nie-niezbędnych programów mażących po dysku (Slony, PostgreSQL).

Przygotowanie do finalnych przenosin danych (fstab, grub)

Przygotowałem, na razie jako /etc/fstab.new, plik fstab dostosowany do nowych dysków. Poprawka polegała na skopiowaniu /etc/fstabi:

• zmianie punktu montowania starej głównej partycji z / na /olddisk (przy okazji zrobiłem mkdir /newdisk/olddisk), także skorygowaniu końcowego numerka (przebieg) z 1 na 2

• usunięciu newdisk z wszystkich wpisów dotyczących montowania nowych partycji (tj. /dev/md0 montujemy jako /, /dev/mapper/vgmk-home jako /home itd), przy tym nowemu rootowi poprawiłem numerek na 1

Dzięki Ubuntu-owemu montowaniu po UUID nie musiałem się troszczyć o to, czy stary dysk będzie się po restartach dalej nazywał '/dev/sda1'

Swap na razie zostawiłem po staremu, nie ruszałem też oczywiście proc-a czy cdromu.

Podedytowałem też /boot/grub/menu.lst tak, by dawało zarówno opcję startu jak dotychczas (ze starego dysku), jak z nowego. W tym celu przede wszystkim znalazłem opcję timeout i podbiłem ją do 60 (by dać sobie czas na spokojny wybór pozycji w czasie startu), a następnie dodałem wpisy typu:

title       Ubuntu 8.04.1, kernel 2.6.24-19-generic (new disk md0)
root        (hd1,0)
kernel      /boot/vmlinuz-2.6.24-19-generic root=/dev/md0 ro
initrd      /boot/initrd.img-2.6.24-19-generic

title       Ubuntu 8.04.1, kernel 2.6.24-19-generic (new disk md0/single)
root        (hd1,0)
kernel      /boot/vmlinuz-2.6.24-19-generic root=/dev/md0 single
initrd      /boot/initrd.img-2.6.24-19-generic

title       Ubuntu 8.04.1, kernel 2.6.24-19-generic (new disk hdb1)
root        (hd1,0)
kernel      /boot/vmlinuz-2.6.24-19-generic root=/dev/hdb1 ro
initrd      /boot/initrd.img-2.6.24-19-generic

title       Ubuntu 8.04.1, kernel 2.6.24-19-generic (new disk hdb1/single)
root        (hd1,0)
kernel      /boot/vmlinuz-2.6.24-19-generic root=/dev/hdb1 single
initrd      /boot/initrd.img-2.6.24-19-generic

Teoretycznie powinno się udać startować z md0, na wypadek gdyby jednak macierz nie została na tym etapie startu poprawnie zainicjowana, wymieniłem jeden z dysków (korzyść z RAID-1, każda ze sparowanych partycji może być widziana jako normalna partycja).

Powyższe wpisy szukają jądra na jednym z nowych dysków - decyduje o tym root (hd1,0). Wpis ten służy tylko do testów, gdy będę się szykował do wyjęcia starego dysku, przestawię to na root (hd0,0).

Instalacja Gruba w sektorach rozruchowych obu nowych dysków

Aby BIOS mógł wystartować komputer z nowego dysku, trzeba zainstalować Gruba w jego sektorze rozruchowym. Tu - w sektorach rozruchowych obu nowych dysków (jednego, do normalnego uruchamiania, drugiego, gdyby przejął rolę głównego po awarii pierwszego).

Uruchomiłem:

$ grub --no-floppy

Następnie zacząłem od kontrolnego:

grub> find /boot/grub/stage1
  (hd0,0)
  (hd1,0)
  (hd2,0)

OK, katalog /boot/grub jest poprawnie skopiowany (są tu kolejno stary dysk i oba nowe).

Zainstalowałem gruba w bootsektorze pierwszego z nowych dysków:

grub> device (hd0) /dev/sdb
grub> root (hd0,0)
grub> setup (hd0)

i drugiego:

grub> device (hd0) /dev/sdc
grub> root (hd0,0)
grub> setup (hd0)

Krótki komentarz: o tym na którym dysku nastąpi zapis, decydują deklaracje /dev/sdb i /dev/sdc. Gdy Grub będzie już działał, będzie szukał katalogu /boot na pierwszej partycji pierwszego aktywnego dysku (hd0 to pierwszy dysk, 0 to pierwsza partycja) - gdy dojdę do uruchamiania akurat via ten grub, będzie to właściwy dysk.

W powyższym posługiwałem się wskazówkami z Gentoo.

Finalne przenosiny danych

Ubiłem większość demonów i programów i powtórzyłem - nic w tym czasie nie robiąc - to samo polecenie rsync:

$ rsync -avxS / /newdisk

(idealnie byłoby zrobić to w single mode, nie chciało mi się)

Zastąpiłem fstab na nowym dysku przez fstab.new:

$ cp /newdisk/etc/fstab.new /newdisk/etc/fstab

Podedytowałem też /newdisk/boot/grub/menu.lst zmieniając root (hd1,0) na root (hd0,0), jeśli dojdzie kiedyś do bootowania via to menu, nowy dysk będzie pierwszym.

Zatrzymałem i wyłączyłem komputer. Eksperymenty z uruchamianiem - jutro.

Brak happy-endu

Niestety okazało się, że po wyciągnięciu starego dysku, mój komputer nie startuje. Nie jest to wina macierzy, jakieś trudności ma BIOS, a być może wręcz płyta główna - wygląda na to, że kupiłem za nowe lub za duże dyski. Skleił się z tym problem port is slow to respond, o którym napiszę osobno.

Machnąłem ręką. Zostawiam stary dysk, bootuję się z niego i na nim trzymam partycję root. Z macierzy pomontuję /home, /usr, /var itd. Nieliczne istotne pliki pozostałe na starym dysku (/etc, /boot, /bin i /sbin) będę po prostu backupował na macierz.