Zamiast top

Chyba każdy, kto dłużej poużywał linuksowej konsoli, ma w palcach polecenie top. Też mam ale znalazłem bardzo przyjemną alternatywę.

Program nazywa się htop (w Ubuntu i Debianie jest dostępny w pakietach - apt-get install htop) i może być używany jako bezpośredni zastępnik top. Pojawia się parę ozdobników ale podstawowa treść jest ta sama.

Od razu po uruchomieniu można poczuć różnicę: po liście procesów da się nawigować. Strzałki lewo-prawo pozwalają przesuwać widok (i np. sprawdzić wiersz poleceń zadanego procesu - coś, co w top stanowi problem). Strzałki góra-dół (a także PgUp/PgDown) pozwalają nawigować w pionie po liście wszystkich procesów.

Jest też poręczna opcja szukania procesu po nazwie (uruchamiana skrótem F3 albo /).

Zaznaczony proces można zabić (F9 albo k). Zamiast wpisywać numer sygnału wybieramy odpowiedni z listy.

Dla większości poleceń działają zarówno odziedziczone z top skróty klawiszowe (jak k w celu zabicia procesu albo M w celu posortowania po zużyciu pamięci), jak klawisze funkcyjne (wyświetlane u dołu ekranu).

Co ciekawe, działa nawet mysz, którą można wybierać procesy albo klikać jako przyciski wyświetlane u dołu opisy klawiszy funkcyjnych. Działa ona nawet, gdy htop jest uruchamiany przez ssh na zdalnej maszynie.

Przy pomocy spacji można zaznaczać procesy (wiele naraz). Gdy jakieś procesy są zaznaczone, wysyłanie sygnału czy zmiana priorytetu dotyczy wszystkich.

Procesy można oczywiście różnorodnie sortować, można ograniczać do jednego użytkownika (skrót klawiszowy u, pojawia się lista wszystkich aktywnych użytkowników z której wybiera się właściwego). Można też zorganizować widok w drzewo (t lub F5).

Mamy kilka możliwości prezentacji wątków (pamiętajmy, że Linux przydziela każdemu wątkowi osobny pid). Można je pokazywać normalnie ale lepiej włączyć widok, w którym zostają wyróżnione kolorem

Można też wątki całkowicie schować (przy okazji: niebieskie nazwy programów to efekt opcji Highlight basename):

Ustawiane jest to w ramach konfiguracji programu (F2 a potem nawigacja strzałkami do Display options)

(a na bieżąco można chować/pokazywać wątki przy pomocy klawisza H).

W ramach setupu można też sobie skonfigurować rozmaite inne opcje (wyświetlane kolumny, kolorystykę, zawartość górnego panelu informacyjnego, ... ). O ile tylko htop zostanie kulturalnie zamknięty (F10 albo q), zostają one zapisane i zachowane do następnego uruchomienia (w pliku ~/.htoprc).

Wreszcie, klawisz s aktywuje podgląd strace (realizowanych wywołań systemowych) dla wyróżnionego procesu

a klawisz l wyświetla (przy pomocy lsof) otwarte przezeń pliki.

Z obu tych widoków można wyjść naciskając Esc albo q. Z innych ciekawostek wspomnę jeszcze skrót a (od affinity) pozwalający na wielocorowych maszynach przypisać proces do konkretnych procesorów (po prostu pokazuje checkbox dla każdego procesora).

Naprawdę użyteczne narzędzie, wolę je nie tylko od top ale też od wszelkich graficznych monitorów systemu.

htop ma się do top jak vim do vi.

Ciekawe, czy da się w tej metaforze znaleźć jakiś odpowiednik emacsa.